Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu
/ Çin ordusuna ait sivil görünümlü askeri yapı.Çinliler gerek geçmişte, gerekse günümüzde Doğu Türkistan’ı “iç sömürge” olarak görmüşlerdir. Çin komünistleri de 1949 yılında Doğu Türkistan’ı işgal ettikten sonra, önce bölgeye Çin Halk Kurutuluş Ordusu’na mensup 175,000 askeri yerleştirmiş ve 1954 yılında Han, Tang ve Mançu-Qing Hanedanlıkları dönemindeki Askeri Tarımsal Koloniler (Tun-tian 屯田)i model alarak “Xinjiang Shengchan Jianshe Bingtuan” (Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu) diye adlandırılan bir yapı oluşturmuştur. Söz konusu yapı Çin’de parti, hükümet, ordu ve özel teşebbüsün işlevini kendinde toplayan tek sosyal organizasyondur ve başka örneği yoktur. Çin Halk Kurtuluş Ordusu, Milliyetçi Çin ordusu mensupları, suçlular ve gurbetçiler olmak üzere milyonlarca mensubu bulunan bu sivil görünümlü askeri yapının sahip olduğu tarımsal alan 1990 yılında 985,800 hektara ulaşmış olup, bunun 471,740 hektarı pamuk tarlasıdır. 1966 yılında bu yapıya bağlı nüfus 1,480,000 iken63, 2010 yılında 2,607,184 kişiye ulaşmıştır.Bingtuan (Üretim ve İnşaat Kolordusu) Çin yönetiminin Doğu Türkistan ekonomisi üzerindeki kontrolünü sağlayan önemli bir yapıdır. Çin Komünist yönetimi 1950’li yılların sonu ve 1960’lı yılların başında Doğu Türkistan’daki toprak ağalarının ellerindeki arazilere el koyarak fakirlere paylaştırmış ve bu suretle halkın desteğini kazanmaya çalışmıştır. Ancak fazla geçmeden kooperatifleştirme / kamulaştırma adı altında halkın elindeki tüm toprağı ve malı mülkü müsadere ederek halkı yoksullaştırmıştır. Yani Uygur Türklerini yoksullaştırma Çin’in ekonomi politikasının hedeflerinden birisi olmuştur.
Doğu Türkistan’da bulunan Üretim-İnşaat Kolordusu (Bingtuan) Çin’in diğer bölgelerinde emsali olmayan özel bir yapılanmadır. Mensupları gerektiğinde silahlı orduya dönüşebilen üniformasız askerlerden oluşur. Çinli göçmenler ve Üretim-İnşaat Kolordusu mensupları Çin’in Doğu Türkistan’daki politik, ekonomik ve sosyal alandaki kontrol ve hakimiyetini sağlayan ve pekiştiren en önemli güçlerdendir. Çin komünist yönetimi sömürü merkezli ekonomi politikasıyla Doğu Türkistan’ın kaynaklarını sömürmüş ve böylece Uygur Türklerini yoksullaştırmıştır. Ekonomik olarak yoksullaşan Uygurlar doğal olarak eğitim, bilim, sanat ve kültür alanında ilerleme kaydedememişlerdir.
Kaynak: Çin’in Uygur Politikası / Prof Dr Alimcan İnayet