Bu yazıda XIX. Yüzyılda çeşitli nedenlerle Balkanlar dışında, Kırım ve Kafkasya’dan, Türkistan’dan, İdil-Ural’dan, Azerbaycan’dan Osmanlı İmparatorluğu’na, özellikle de Anadolu’ya yönelik göçler ele alınmaktadır. Bugün toplumsal yapımızı daha iyi tanıyabilmek, özelliklerini anlayabilmek için dünü iyi bilmek gerekir. Yazımızda bu yaklaşımla ele alınan göçler hakkında kısaca bilgi ve göç miktarları sunulmaktadır. Bu bilgiler bazı tarihsel olayları, kendi koşulları içinde değerlendirme fırsatı vermektedir.