Çin Kültür Devrimi

1966 Çin Kültür Devrimi, Çin’de 10 yıl süren bir dönemdir. Bu dönemde Çin Komünist Partisi lideri Mao Zedong, Sovyetler Birliği ile yaşanan çatışmaların yanı sıra iç muhalefeti bastırmak ve iktidarını güçlendirmek amacıyla hareket etmiştir.

Kültür Devrimi’nin kökenleri, Sovyet lider Nikita Kruşçev’in iktidara gelmesiyle başlayan destalinizasyon sürecine ve Sovyetler Birliği’ndeki revizyonizme karşı tepkisine dayanmaktadır. Mao, Kruşçev’in Marksizm-Leninizm’e sadakatten sapması ve ülke politikasında değişikliklere gitmesi nedeniyle Sovyetleri eleştirmiştir. Bu eleştiriler sonucunda ÇKP, Moskova’ya açık düşmanlık ve askeri çatışmalara yol açacak şekilde Sovyetler Birliği’ni eleştirmeye başlamıştır.

Kültür Devrimi, uluslararası komünist hareketi bölerek, Çin ve Sovyetler Birliği arasındaki ayrışmayı derinleştirmiştir. Aynı zamanda Mao, ülke içindeki potansiyel muhalefeti önlemek ve iktidarını güçlendirmek için çeşitli adımlar atmıştır. Bu çalışmalar, 1966 yılında Kültür Devrimi’nin başlamasına yol açmıştır.

1966-1976 yılları arasında gerçekleşen Kültür Devrimi, Marksist-Leninist fikirlerin ve Maoizm’in güçlenmesini sağlamayı, parti, hükümet, ordu ve kültürel alanda karşı-devrimci revizyonistleri tasfiye etmeyi amaçlamaktadır. Bu süreçte Kızıl Muhafızlar olarak bilinen kitlesel öğrenci grupları öne çıkmıştır. Devrim sırasında üst düzey liderler iktidardan uzaklaştırılmış, ÇKP bürokrasisi tamamen ortadan kaldırılmış ve Kültür Devrimi Grubu gibi yeni güç odakları oluşmuştur.

Kültür Devrimi süreci şiddet içinde geçmiştir ve 1968’de Mao tarafından “Kırsal Yol Hareketi” başlatılmıştır. Bu hareketle birlikte kentli gençler, devlet politikası gereği kırsal bölgelere gönderilmiştir. Birçok Kızıl Muhafız üyesi öğrenci de bu hareketi desteklemiş ve kırsal bölgelere gitmiştir. Bu süreç, devrimci ideolojinin tüm Çin’e yayılmasına katkıda bulunmuştur.