&
loading
ATLA
Abdulhaluk Uygur ve Şiirleri

Türk Uygur klasik edebiyatında önemli bir yere sahip olan diğer bir kişi Şemseddin’dir. Şemseddin, “Galip ve Şah Senem” adlı eserin yazarıdır. Bu el yazmasının bir nüshası, Kazakistan Cumhuriyeti’nin merkezinde korunmaktadır. Elde edilen bilgilere göre, eserin ilk ve ikinci sayfaları eksiktir. Büyük olasılıkla, şairin kendine ait bilgiler bu kayıp sayfalarda bulunuyordu. Eserin metninden anlaşıldığı üzere, eserin 1888 yılında Doğu Türkistan’ın Üç-Turfan şehrinde yazıldığı düşünülüyor. “Bu tağları igiztağlar, Geripyolunu bağlar” dizeleri bunu doğruluyor. Bu eser, Uygur Türkleri’nin bir kısmının Mançu-Çinliler tarafından Doğu Türkistan’ın güneyinden İli vadisine sürgün edilmesinden bir süre sonra yazılmıştır. Maalesef, Şemseddin’in doğum ve ölüm tarihleri hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz. Onun başka eserler yazıp yazmadığı da belirsizdir. “Garip ve Şah Senem” adlı eser, anlam ve kompozisyon açısından bir halk edebiyatı eserine yakın olmasına rağmen, bir yazılı edebiyat eseridir. Çünkü eser, oldukça gerçekçi bir çerçevede yazılmış olup, halk edebiyatının destan türündeki eserlerine özgü abartılar neredeyse yoktur. Her ne kadar Şemseddin’in bu eseri derinlemesine incelenmemiş olsa da, XIX. yüzyıl Türk Uygur yazılı edebiyatı için oldukça büyük bir eser olarak kabul edilir.