&
loading
ATLA
China: Economics Political and Social Issues

Uygur Türklerinin sosyal yaşamlarında önemli bir yeri olan, dini ve milli açıdan özel bir anlam taşıyan ve belirli bir takvime bağlı olarak kutlanan Uygur halk meşrepelerinin tarihi oldukça eski dönemlere dayanmaktadır. “Ziyafet”, “keyif meclisi” ve “şölen” anlamlarına gelen meşrep, Uygur Türkleri arasında türkü, müzik, halk oyunları ve halkın örf ve adetlerinin bir araya geldiği bir tür eğlence şeklidir. Uygurların tarihi dönemlerden beri sahip olduğu coğrafi şartlar, sosyo-kültürel yaşam özellikleri, estetik anlayış ve milli kimlik felsefesi, meşrep geleneğinin ortaya çıkışı ve gelişmesinde önemli rol oynamıştır.

Yerleşik hayata geçtikten sonra Uygurların meşrep kültürü daha da gelişmiş, 10. yüzyılda İslamiyet’e geçişleriyle birlikte eski geleneksel yapılar yeni din ile harmanlanmıştır. Bu durum meşreplerin de şekillenmesinde etkili olmuştur, ancak meşrep geleneği devam etmiştir.

Müzik, şarkı ve dans gibi birçok unsuru içinde barındıran 12 makam etrafında şekillenen Uygur meşrepleri, Kaçun, Kaşgar, Kelpin, Kumul, Lopnur, Toksun, Turfan, Dolan ve Hoten gibi bölgelerde icra ediliyor. Meşreplerin icra zamanları ve şekilleri bölgeden bölgeye değişkenlik gösterir ve bu durum birçok farklı meşrep türünün ortaya çıkmasını sağlar.

Örneğin, sadece erkeklerin katıldığı 30 Oğul Meşrebi ve sadece kadınlara özel olan Çokanlar Meclisi Oturuşu farklı meşrep türlerine örnektir. Meşrepler, kutlamalar, bayramlar, düğünler, hasat zamanları, eğlence, sosyal yaşamın düzenlenmesi, çiftçilik ve avcılık faaliyetlerinin kutlanması gibi çeşitli ihtiyaçlara göre düzenlenir. Ayrıca meşrepler, geleneksel Uygur mutfağının da sunulduğu bir törendir.

Meşrep geleneği, 2010 yılında UNESCO tarafından somut olmayan kültürel miras listesine dahil edilmiştir.